Istnieje wiele badań na temat integracji sensorycznej (SI) u dzieci w wieku przedszkolnym, jednak trudniej jest, przeglądając bazy danych, znaleźć badania na temat diagnostyki zaburzeń integracji sensorycznej u niemowląt. Może to wiązać się to z dość małą liczbą narzędzi badawczych dla dzieci w 1. roku życia, a także z trudniejszą obserwacją i rozpoznawaniem zaburzeń u niemowlęcia.

Większość badań dotyczących integracji sensorycznej w okresie niemowlęcym dotyczy niemowląt urodzonych przedwcześnie. Wczesne rozpoznanie takich zaburzeń może zapobiec problemom w rozwoju dziecka. W okresie niemowlęctwa objawy zaburzeń integracji sensorycznej mogą bardzo dyskretne, dlatego trudne w diagnostyce. Jak więc rozpoznać, czy moje dziecko należy do grupy niemowląt z zaburzeniami procesów sensorycznych?

Najczęściej o takich maluchach rodzice mówią, że są nieznośne, grymaśliwe, hałaśliwe, płaczliwe, mają problemy ze snem, jedzeniem, często są nadwrażliwe na dotyk. Często aby zasnąć, czy po prostu wyciszyć się, wymagają szczególnych czynności ze strony opiekunów, takich jak: jazda samochodem, mocne huśtanie, używanie sprzętów takich jak suszarka, szumiący miś czy odkurzacz. Nieprawidłowe procesy sensoryczne mogą być czynnikiem wpływającym na problemy ze snem i zasypianiem.

Zaburzenia przetwarzania sensorycznego u niemowląt najczęściej przejawiają się w niewłaściwej wrażliwości sensorycznej, trudnościami w rozwoju ruchowym (szczególnie jeśli chodzi o napięcie mięśniowe) czy nieprawidłowym zachowaniu (drażliwość, płaczliwość, problemy z uwagą). Bardzo ważnym czynnikiem oceny ryzyka zaburzeń przetwarzania sensorycznego u niemowląt jest obserwacja wszystkich nieprawidłowości w rozwoju ruchowym. Niestety te wszystkie nieprawidłowości z okresu niemowlęcego mogą mieć wpływ na wiele umiejętności wieku przedszkolnego i szkolnego i często będą wymagać w przyszłości intensywnych oddziaływań terapeutycznych.

Podstawowe objawy, które mogą niepokoić rodziców to:

Dotyk:

• prężenie się
• odpychanie przy próbach przytulania
• nieakceptowanie dotykania, głaskania po główce
• niechęć do brania zabawek do buzi
• nadmierne pobudzenie, płacz podczas mycia buzi, kąpieli
• duże rozdrażnienie podczas przewijania

Wzrok:

• unikanie kontaktu wzrokowego
• problemy z podążaniem wzrokiem za pokazywanym przedmiotem
• pobudzenie i zestresowanie w nowym miejscu
• nadmierna wrażliwość na jasne światło
• szczególnie zainteresowanie poruszającymi się przedmiotami, długie wpatrywanie się w nie
• szczególne zainteresowanie świecącymi obiektami

Słuch:

• przerażenie w reakcji na pewne dźwięki naturalnie występujące w otoczeniu (np. odkurzacz, suszarka)
• nieakceptowanie głośno rozmawiających innych osób, chociaż dziecko samo lubi być głośne
• trudności z zauważeniem wielu dźwięków
• wyraźne referencje natężenia, wysokości głosu dorosłych
• zestresowanie i pobudzenie w głośnych miejscach publicznych
• tolerowanie dźwięków, które dla innych są nieprzyjemne
• potrzeba uspokojenia przy specyficznych dźwiękach (szum suszarki, misia, odkurzacza)
• duża wrażliwość na dźwięki w czasie snu (wybudzanie się nawet przy cichych dźwiękach)

Ruch:

• nieakceptowanie gwałtownych zmian położenia ciała, huśtania, kołysania, zabaw w „samolocik”
• nieakceptowanie pewnych pozycji (na brzuchu, na plechach,
• preferencja do długiego przebywania w jednej pozycji
• szczególne zainteresowanie zabawami związanymi z gwałtownym ruchem nawet głową do dołu, zabawami w podrzucanie do góry
• pominięcie okresu czworakowania, opóźniony czas samodzielnego chodzenia
• zestresowanie dziecka gdy ktoś porusza jego ciało