asymetria u niemowląt

Asymetria to termin, z którym spotkał się niejeden rodzic. W ostatnich latach wzrasta liczba niemowląt z diagnozą asymetrii ułożeniowej/ posturalnej. Problem asymetrii wśród niemowląt stał się bardziej powszechny po roku 1992, kiedy to Amerykańska Akademia Pediatrii zaleciła program „Back to Sleep”. Zaleceniami kampanii był sen w pozycji na wznak, w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia zespołu nagłego zgonu niemowląt (Sudden Infant Death Syndrome- SIDS). Program odniósł sukces, znacznie zmniejszając odsetek SIDS. Jego negatywnym skutkiem było jednak zwiększenie liczby deformacji ułożeniowych czaszki u niemowląt oraz spowolnienie rozwoju psychoruchowego spowodowane prawdopodobnie nadinterpretacją zaleceń i zmniejszeniem czasu przebywania w pozycji leżenia na brzuchu na korzyść pozycji leżenia na plecach.

Czym właściwie jest asymetria?

Najprościej mówiąc asymetria polega na niesymetrycznym układaniu się dziecka zarówno w leżeniu na brzuchu jak i na plecach. Na początku możemy zauważyć, że dziecko układa się w literę „c”. Bardzo często maluch patrzy chętniej w jedną stronę lub śpi z główką odwróconą w jedną stronę  lub wkłada do buzi jedną (zawsze tę samą) rączkę. Taka asymetryczna aktywność może doprowadzić do spłaszczenia główki po jednej stronie. 

Kiedy niemowlę jest starsze, jednym z objawów asymetrii jaki możemy zauważyć jest obracanie się tylko przez jedno ramię (np. dziecko obraca się tylko do lewej strony) zarówno z leżenia na brzuchu jak i z leżenia na plecach. Kiedy asymetria nie jest korygowana, w następnych stadiach rozwoju niemowlę może zacząć pełzać poprzez podciąganie jednej (zawsze tej samej) nóżki. Możliwa jest taka sytuacja, w której maluch zaczynający siadać z pozycji czworaczej robi to również na jedną stale tę samą stronę, np. siada na lewy pośladek. U dzieci, które zaczynają wstawać asymetrię możemy zaobserwować gdy dziecko z klęku wstaje stale z tej samej nóżki.

Przykład asymetrycznej pozycji. Skracanie jednej strony i wydłużanie drugiej.

Jak najwcześniej zauważyć asymetrię u dziecka?

Jeśli dziecko jeszcze się nie obraca najlepszym sposobem będzie ułożenie go na plecach i obserwacja. Jeśli symetria jest zachowana powinniśmy zobaczyć, że nosek, mostek, pępek i spojenie łonowe dziecka znajdują się w jeden linii. Natomiast układając dziecko na brzuszku obserwujemy czy układa się w literkę „c”, często po jednej stronie tułowia zaobserwujemy fałdki, jako wynik skracającego się tułowia. Oczywiście obserwację taką należy powtórzyć kilkukrotnie, najlepiej w odstępach czasowych, o różnych porach dnia. Kiedy zauważymy, że dziecko stale układa się w ten sam, asymetryczny sposób możemy podejrzewać asymetrię posturalną.

Jakie mogą być przyczyny?

Przyczyny asymetrii są różne. Bardzo często maluszek już w brzuchu mamy ustawia się asymetrycznie i pozostaje w jednej pozycji przez dłuższy czas. Niestety są też dzieci, u których asymetryczną pozycję wymusza wada słuchu czy wzroku, np. dziecko lepiej słyszy na jedno uszko i w tym kierunku kieruje swoją głowę. Zdarza się, że podczas porodu nastąpią komplikacje, które doprowadzą do uszkodzenia splotu ramiennego, czy zwichnięcia biodra. Na szczęście sytuacje takie nie zdarzają się zbyt często, jednak są istotnym czynnikiem w powstawaniu asymetrii. U niektórych niemowląt mogą wystąpić przykurcze stawowe, czy mięśniowe, w tym np. kręcz szyi. 

Jedną z częstych przyczyn jest niewłaściwa pielęgnacja niemowlęcia, np. podnoszenie i noszenie na jednej stronie, podchodzenie do łóżeczka dziecka stale z tej samej strony, karmienie na jednej stronie, czyli najogólniej mówiąc brak równowagi i symetrii w naszych nawykach.

Jak rodzic może pomóc dziecku?

  • podnosić i odkładać dziecko bokiem do podłoża – zarówno przez prawy jak i lewy bok
  • nosić na prawej i lewej ręce (starsze dziecko można nosić na boku tyłem do siebie, przodem do świata)
  • zmieniając pieluszkę obracać malucha na boki – zawsze i na prawy i na lewy, starając się nie podnosić dziecka za nogi ani za pośladki do góry.
  • ubierać i rozbierać wykonując obroty na boki
  • kłaść w łóżeczku do spania główką na zmianę – czasem z jednej, czasem z drugiej strony (a jeśli jest taka możliwość to podchodzić z jednej jak i z drugiej strony łóżeczka)
  • ustawiać wanienkę zmiennie – tak żeby dziecko raz miało rodzica po prawej, raz po lewej stronie
  • starać się karmić dziecko na obie strony
  • odbijać dziecko zarówno na prawym i lewym barku
  • podczas zabawy starajmy się zachęcać dziecko by patrzyło na obydwie strony. Po 3 miesiącu życia – bardzo ważne są zabawy w symetrii (na wprost). Możemy ułożyć niemowlę w leżeniu na plecach na własnych złączonych kolanach i bawić się z nim w tej pozycji, pokazywać obrazki, ciekawe zabawki lub po prostu mówić do niego.
  • jeśli dziecko śpi na boku, warto kłaść je zarówno na prawym jak i lewym
  • starajmy się zmieniać pozycję dziecku, tak by mogło leżeć na brzuszku, plecach, na naszych kolanach, na miękkim i twardym podłożu, ale przede wszystkim unikajmy leżaczka-bujaczka, w którym często ciężko powstrzymać asymetryczne ustawienie dziecka

Nierzadko zdarza się, że to rodzice jako pierwsi zauważają u swojego maleństwa objawy asymetrii. Ważne by takich objawów nie lekceważyć, gdy tylko zauważymy pierwszy symptomy warto skonsultować je ze specjalistą.

Asymetria nie stanowi dużego zagrożenia dla rozwoju dziecka o ile zostanie odpowiednio wcześnie wykryta i zostaną zastosowane właściwe czynności, które będą niwelować powstałe objawy. Ważne by swoje wątpliwości konsultować ze specjalistami, którzy pomogą dobrać odpowiednie środki.  

Rekomendowane Posty

1 Comments

  1. U nas asymetria okazała się hemiplegią. Na szczęście dość szybko zdiagnozowaną bo już ok 6 miesiąca życia, a rehabilitowany był od ok. 3 miesiąca. Dobry fizjoterapeuta może zdziałać „cuda” i zauważyć duże nieprawidłowości. Dzięki naszej fizjoterapeutce diagnozę postawiono wcześnie i wprowadzono odpowiednie ćwiczenia. Dziś syn (6,5 roku) śmiga aż miło!


Comments are closed for this article!